Kwestia wynagrodzenia pośrednika w obrocie nieruchomościami bywa tematem wielu pytań i nieporozumień. Czy to sprzedający pokrywa koszty, czy może kupujący? A może prowizja jest dzielona między obie strony? W tym artykule przybliżę różne modele rozliczeń prowizji pośrednika, wskażę praktyczne przykłady i odwołam się do polskiego prawa regulującego tę kwestię.
1. Kto płaci prowizję pośrednikowi? Trzy najczęstsze modele rozliczeń
Na rynku nieruchomości obowiązują trzy podstawowe modele wynagrodzenia pośredników. Każdy z nich niesie określone korzyści i obowiązki dla stron transakcji.
Model 1: Prowizję pokrywa zlecający usługę pośrednictwa (sprzedający)
To najczęściej spotykany model w Polsce, w którym sprzedający opłaca wynagrodzenie pośrednika. Wynika to z faktu, że to sprzedający zleca usługę, korzystając z wiedzy i doświadczenia profesjonalisty.
Jak wygląda typowa transakcja?
- Sprzedający zgłasza się do biura nieruchomości z prośbą o pomoc w sprzedaży domu lub działki.
- Pośrednik podpisuje umowę pośrednictwa, w której określa wysokość prowizji, np. 2-4% netto wartości transakcji.
- Pośrednik przeprowadza działania marketingowe: przygotowuje profesjonalne zdjęcia, wirtualne spacery, a także promuje ofertę na portalach nieruchomości.
- Po finalizacji sprzedaży, sprzedający wypłaca prowizję pośrednikowi na podstawie faktury.
Plusy i minusy tego modelu
- Dla sprzedającego: Zyskuje kompleksową obsługę transakcji, ale musi pokryć koszty.
- Dla kupującego: Nie ponosi żadnych kosztów dodatkowych.
Model 2: Prowizję płaci sprzedający i kupujący
Ten model, znany jako podział wynagrodzenia, polega na rozłożeniu kosztów prowizji między obie strony transakcji.
Jak wygląda typowa transakcja?
- Sprzedający podpisuje umowę pośrednictwa, w której określona jest część prowizji, którą ma pokryć.
- Kupujący także zawiera umowę z pośrednikiem, zobowiązując się do zapłaty np. 1-2% wartości transakcji.
- Pośrednik wspiera obie strony: przygotowuje dokumentację, negocjuje warunki sprzedaży i organizuje akt notarialny.
Plusy i minusy tego modelu
- Dla sprzedającego: Prowizja jest niższa niż w modelu pierwszym.
- Dla kupującego: Koszty transakcji są wyższe, ale kupujący zyskuje wsparcie pośrednika, np. w analizie stanu prawnego nieruchomości.
Model 3: Prowizję płaci tylko kupujący
W tym modelu pośrednik działa na zlecenie kupującego, pomagając mu znaleźć odpowiednią nieruchomość i negocjować warunki zakupu.
Jak wygląda typowa transakcja?
- Kupujący zgłasza się do biura nieruchomości z prośbą o pomoc w znalezieniu nieruchomości, która spełnia jego wymagania.
- Pośrednik podpisuje umowę z kupującym, określając wysokość prowizji, np. 2-4% netto wartości transakcji.
- Pośrednik wyszukuje oferty, organizuje prezentacje, negocjuje cenę i przygotowuje dokumentację.
- Po zakupie nieruchomości, kupujący płaci prowizję pośrednikowi.
Plusy i minusy tego modelu
- Dla kupującego: Zyskuje dedykowane wsparcie, ale ponosi dodatkowy koszt.
- Dla sprzedającego: Nie musi płacić prowizji.
2. Co mówi polskie prawo o prowizji pośrednika?
Podstawa prawna
Zasady współpracy z pośrednikiem reguluje Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami.
Kluczowe kwestie prawne
-
Umowa pośrednictwa:
- Pośrednik może pobierać wynagrodzenie od każdej ze stron transakcji, pod warunkiem, że każda ze stron podpisze osobną umowę pośrednictwa.
- Umowa musi być zawarta na piśmie lub w formie elektronicznej, pod rygorem nieważności.
-
Wysokość prowizji:
- Prawo nie narzuca stawek prowizji. Wysokość wynagrodzenia jest kwestią umowną i zależy od negocjacji.
-
Zakaz działań sprzecznych z interesem klienta:
- Pośrednik ma obowiązek działać w dobrej wierze i zgodnie z interesem stron, które reprezentuje.
3. Jakie działania warto podjąć przed podpisaniem umowy z pośrednikiem?
- Zapoznaj się z umową: Dokładnie przeczytaj zapisy dotyczące wynagrodzenia, obowiązków pośrednika oraz warunków współpracy.
- Negocjuj warunki: Ustal wysokość prowizji oraz ewentualne dodatkowe koszty.
- Zwróć uwagę na transparentność: Upewnij się, że pośrednik jasno określa, od kogo pobiera prowizję i na jakich zasadach.
4. Podsumowanie
Prowizja pośrednika to istotny element każdej transakcji nieruchomości. Kluczowe jest zrozumienie, kto pokrywa ten koszt i na jakich zasadach. Bez względu na wybrany model, ważne jest, aby wszystkie warunki były jasno określone w umowie pośrednictwa.
Wezwanie do działania
Chcesz dowiedzieć się więcej o współpracy z pośrednikiem? Przeczytaj inne artykuły na moim blogu, gdzie znajdziesz praktyczne wskazówki, które pomogą Ci odnaleźć się na rynku nieruchomości.
Pamiętaj – dobrze poinformowany klient to zadowolony klient. Zadaj pytania i śmiało kontaktuj się z pośrednikiem, który z chęcią rozwieje wszelkie wątpliwości.